Sinh
thời, Bác Hồ của chúng ta yêu cái gì nhất, ghét cái gì nhất? Kể cũng hơi khó
trả lời cho thật chính xác, bởi ở ta không có thói quen “tự bạch” và kín đáo, ý
nhị vốn là một đặc điểm của lối ứng xử phương Đông.
Tuy nhiên,
theo dõi qua tác phẩm, hoạt động và sinh hoạt đời thường, ta có thể thấy rõ cái
mà Người ghét nhất, “ghét cay, ghét đắng, ghét vào tận tâm” là các thói quan
liêu, tham nhũng, xa hoa, lãng phí tiền bạc và thời gian của nhân dân.
Ở một mức
độ khác, thấp hơn, những người có điều kiện tiếp xúc và làm việc với Bác Hồ,
đều thấy rõ nhất là Bác rất khó chịu khi thấy cán bộ làm việc không đúng giờ.
Năm 1945,
mở đầu bài nói chuyện tại lễ tốt nghiệp khoá V Trường huấn luyện cán bộ Việt Nam,
Người thẳng thắn góp ý: “Trong giấy mời tới đây nói 8 giờ bắt đầu, bây giờ 8
giờ 10 phút rồi mà nhiều người chưa đến. Tôi khuyên anh em phải làm việc cho
đúng giờ, vì thời gian quý báu lắm”.
Trong kháng
chiến chống Pháp, một đồng chí cấp tướng đến làm việc sai hẹn mất 15 phút, tất
nhiên là có lý do: Mưa to, suối lũ, ngựa không qua được. Bác bảo:
- Chú làm
tướng mà đi chậm mất 15 phút thì bộ đội của chú sẽ hợp đồng sai đi bao nhiêu?
Hôm nay chú đã chủ quan, không chuẩn bị
đầy đủ các phương án, nên chú đã không giành được chủ động.
Một lần
khác, Bác và đồng bào phải đợi một đồng chí cán bộ đến để bắt đầu cuộc họp. Bác
hỏi:
- Chú đến chậm mấy phút?
- Thưa Bác, chậm mất 10 phút ạ!
- Chú tính thế
không đúng, 10 phút của chú phải nhân với 500 người đợi ở đây.
Bác quý thời gian của
mình bao nhiêu thì cũng quý thời gian của người khác bấy nhiêu, vì vậy, thường
không bao giờ để bất cứ ai phải đợi mình.
Năm 1953,
Bác quyết định đến thăm lớp
chỉnh huấn của anh em trí thức, lúc đó đang bước vào cuộc đấu tranh tư tưởng
gay go. Tin vui đến làm náo nức cả lớp học, mọi người hồi hộp chờ đợi.
Bỗng chuyển
trời đột ngột, mây đen ùn ùn kéo tới, rồi một cơn mưa dồn dập, xối xả, tối đất, tối trời, hai ba tiếng đồng hồ
không dứt. Ai cũng xuýt xoa, tiếc rẻ: “Mưa
thế này, Bác đến sao được nữa, trời hại quá!”.
Giữa lúc
trời đang trút nước, lòng người đang thất vọng, thì từ ngoài hiên lớp học có
tiếng rì rào, rồi bật lên thành tiếng reo át cả tiếng mưa ngàn, suối lũ:
- Bác đến
rồi, anh em ơi! Bác đến rồi!
Trong chiếc
áo mưa ướt sũng nước, quần xắn đến quá đầu gối, đầu đội nón, Bác hiện ra giữa
niềm ngạc nhiên, hân hoan và sung sướng của tất cả mọi người.
Về sau, anh em được biết: Giữa
lúc Bác chuẩn bị đến thăm lớp thì trời đổ mưa to. Các đồng chí làm việc bên
cạnh Bác đề nghị Bác cho báo hoãn đến một buổi khác. Có đồng chí đề nghị tập
trung lớp học ở một địa điểm gần nơi ở của Bác… Nhưng Bác không đồng ý: “Đã hẹn
thì phải đến, đến cho đúng giờ, đợi trời tạnh thì biết đến khi nào? Thà chỉ
mình Bác và một vài chú nữa
chịu ướt, còn hơn để cho cả lớp học phải chờ uổng công!”
Ba năm sau,
giữa thủ đô Hà Nội đang vào xuân, câu chuyện có thêm một đoạn mới. Vào dịp tết
cổ truyền của dân tộc, hàng trăm đại biểu các tầng lớp nhân dân thủ đô tập
trung tại Ủy ban Hành chính thành phố để chúc tết Bác Hồ. Sắp đến giờ lên đường, trời bỗng đổ
mưa như trút. Giữa lúc mọi người còn đang lúng túng thu xếp phương tiện cho
đoàn đi để Bác khỏi phải chờ lâu thì bỗng xịch, một chiếc xe đậu trước cửa. Bác
Hồ từ trên xe bước xuống, cầm ô đi vào, lần lượt bắt tay, chúc tết mỗi người
trong nỗi bất ngờ rưng rưng cảm động của các đại biểu.
Thì ra, thấy trời mưa
to, thông cảm với khó khăn của ban tổ chức và không muốn các đại biểu vì mình
mà vất vả, Bác chủ động, tự thân đến tại chỗ chúc tết các đại biểu trước. Thật
đúng là một lãnh tụ suốt đời quên mình, chỉ nghĩ đến nhân dân. Cho đến tận phút
lâm chung, Người vẫn không quên dặn lại: “Sau khi tôi đã qua đời, chớ nên tổ
chức phúng điếu linh đình, để khỏi lãng phí thời giờ và tiền bạc của nhân dân”.
